Toplumlar, genç beyinlerin cep telefonları ve sosyal medya gibi dijital platformların olumsuz etkilerinden koruyabilmek için bir dizi kısıtlama ve önlem uygulamaya başladı. Son günlerde ülkelerden bir bir okulda cep telefonu kullanımına dair kararlar paylaşılıyorken, Instagram da dün 18 yaş altı kullanıcılar için yeni sınırlamalar getirdiğini duyurdu.
Milli Eğitim Bakanlığı, 2023-2024 eğitim ve öğretim yılı için önemli bir düzenlemeye gitmiş ve yeni düzenlemeye göre, sınıf içinde telefon ve bilişim araçları kullanımını yasaklamıştı.
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, öğrencilerin cep telefonlarını derse girmeden teslim edeceklerini, öğretmenlerin de kötü örnek olmamaları adına sınıfa telefonla girmeyeceklerini açıklamıştı.
ALMANYA’DA PISA BAŞARISI DÜŞTÜ, YASAK GÜNDEME GELDİ
Bazı ülkeler okullarda cep telefonları yasaklamayı değerlendirirken bazıları ise tamamen yasaklamak yerine bu kararı okullara bırakıyor.
Fransa ve İtalya gibi bazı ülkelerde cep telefonları okullarda uzun süredir, İngiltere ve Hollanda’da da 2024’ten beri yasak. Alman Tagesschau’ya göre, Almanya, özellikle 2022 PISA araştırmasında öğrenci performansındaki düşüşün ardından, okullarda cep telefonlarının yasaklanması çağrısı yeniden yüksek sesle dile getirilmeye başlandı.
AVRUPA’DA OKULLARDA AKILLI TELEFON YASAĞI YAYGINLAŞIYOR
AA’nın haberine göre, Macaristan’da alınan karar, ay başında öğretmenler, veliler ve öğrenciler tarafından “eski moda” olduğu gerekçesiyle protestolara yol açtı.
Ancak giderek daha fazla ülke, akıllı telefonların okullarda kullanımının yasaklanmasını kararlaştırıyor.
HOLLANDA
İtalya’da ve (bölgesel olarak) İspanya’da halihazırda bulunan uygulamaya son olarak Hollanda katıldı.
Hollanda’da öğrencilerin dikkatini dağıtması ve sınav sonuçlarını olumsuz etkilemesi gerekçesiyle ortaokul ve liselerden sonra ilkokullarda da akıllı telefon kullanımı yasaklandı.
Öğrencilerin akıllı telefonları sadece ilgili derslerde öğretim amaçlı ya da sağlık nedenleriyle fiziksel engeller gibi istisnai durumlarda kullanmasına izin verilecek.
BELÇİKA
Belçika’da da Fransızca eğitim veren okulların bağlı olduğu Valonya-Brüksel Eğitim Ağı (WBE) benzer bir karar aldı.
Fransızca eğitim veren 373 okulda, 26 Ağustos’ta başlayan 2024-2025 eğitim-öğrenim dönemi itibarıyla ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin beraberlerinde akıllı telefon getirmesi yasaklandı.
Öncesinde tüm okullar kendi kurallarını uyguluyordu. Buna göre bazı okullar, her türlü elektronik cihazın okul içine alınmasını yasaklarken bazıları ise esneklik gösteriyordu.
WBE kararını, öğrencilerin akıllı telefonlarla birbirlerinin görsellerini çekerek, sosyal medya platformlarında paylaşmalarını ve bunların, giderek daha fazla sayıda taciz suçu doğurması olarak gerekçelendirdi.
YUNANİSTAN
Yunanistan’da alınan karar göre, öğrenciler okula telefonlarıyla gelebilecek ancak çantalarından çıkaramayacak.
“Cep telefonları çantada” sloganıyla başlatılan uygulamanın, telefon kullanımının öğrenme sürecini ve konsantrasyonu olumsuz etkilemesi nedeniyle başlatıldığı bildirildi.
FRANSA
Fransa’da 200 kadar orta dereceli okulda öğrencilerin telefonlarını dolaplarına kilitlemesini öngören bir pilot uygulama başlatılacak.
Eğitim Bakanlığı, uygulamanın başarılı olması halinde yasağı 2025’te ülke geneline yaymayı hedefliyor.
İrlanda’da 16 yaş altı öğrencilerin akıllı telefon kullanımının tamamen yasaklanması seçeneği tartışılıyor.
DİĞER ÜLKELER
Polonya, Danimarka, Portekiz, Hırvatistan’da da okullar kendi uygulamalarına sahip. Ancak bu ülkelerde, okullar kendi tesislerinde telefon kullanımını sınırlamak için önlemler alıyor.
Örneğin Danimarka’da okulların yaklaşık yüzde 90’ının cep telefonu kullanımını yasakladığı biliniyor.
AB DÜZEYİNDEKİ TARTIŞMA
Aşırı ekran süresinin çocukların ruh sağlığı üzerindeki etkisi AB’nin siyasi gündeminde son dönemde yer tutuyor.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen gelecek 5 yıllık görev süresi için hazırladığı programda bu konuya da değindi.
Von der Leyen, “Erken yıllar ve ergenlik dönemi beyin ve kişilik gelişimi için kritik öneme sahiptir. Bunlar aynı zamanda sosyal medya ve aşırı ekran süresinin zararlarına karşı savunmasız olunan zamanlardır” uyarısında bulundu.
AB Komisyonu Sözcüsü Johanna Bernsel, okullarda akıllı telefon kullanımına getirilen yasakların AB değil, ulusal hükümetlerin yetki alanında olduğunu ancak Komisyon’un uzman grubunun bu konuda öneriler içeren bir yönerge yayımladığını belirtti.
Bernsel, kısa süre önce yayımlanan ve temelde Dünya Sağlık Örgütü’nün ‘eğlence amaçlı ekran süresinin günde 2 saatten az olması’ tavsiyesi üzerine kurulan önerilerin hedefinin okullarda dijital çağda öğrenci refahını teşvik etmek olduğunu söyledi.
UNESCO’DAN KÜRESEL ÇAĞRI: OKULLARDA AKILLI TELEFON YASAKLANMALI
UNESCO, “2023 Küresel Eğitim İzleme” raporunda, öğrencilerin okullarda akıllı telefon kullanmasının yasaklanması için küresel çağrıda bulunmuştu.
Akıllı telefon kullanımının sınıflarda öğrenmeyi sekteye uğratabileceğine değinen raporda, ilkokul öncesinden yükseköğretime kadar 14 ülkede yapılan bir çalışmanın, akıllı telefonların öğrencilerin dikkatini dağıttığını tespit etmesi yer aldı. Sadece yakınlarda bir cep telefonunun bulunması ve bildirimlerin gelmesi bile öğrencilerin dikkatlerini dağıtmaya yetiyor.
Bir çalışma, öğrencilerin dikkatleri dağıldıktan sonra öğrendiklerine yeniden odaklanmalarının 20 dakika kadar sürebildiğini ortaya koydu.
Raporda atıfta bulunulan bir araştırma ise Belçika, İspanya ve Birleşik Krallık’taki okullardan akıllı telefonların kaldırılmasının, özellikle akranları kadar iyi performans göstermeyen öğrenciler için öğrenme çıktılarını iyileştirdiğini gösterdi.
INSTAGRAM’DAN ÇOCUK VE GENÇLER İÇİN KISITLAMA
Instagram’dan, çocuk ve gençlerin kullanımını kısıtlayan ve güvenlik tedbirleri içeren “Teen Accounts”a yönelik açıklama geldi.
Açıklamada, 16 yaş altındaki kullanıcıların, ebeveynlerinin izni olmadan mevcut tedbirleri değiştiremeyeceği belirtilirken, hesabı kullanan çocuk ve gençlerin platformda görmek istedikleri konuları seçebileceği kaydedildi.
Instagram’ı kullanan 16 yaş altındakiler, varsayılan ayarda “kilitli hesaplar” kullanabilecek. Kullanıcılar, sadece takip ettikleri kişilerden mesaj alabilecek. Ayrıca kullanıcılara Instagram’da günde 1 saat geçirilmesinin ardından uygulamanın kapatılması için bildirim gönderilecek.
Ebeveynler, çocuklarının Instagram’daki bazı aktivitelerini de denetleyebilecek; çocuklarının günlük kullanım süresini belirleyebilecek. Bir haftada çocuklarının kimlerle mesajlaştığını ve hesapta görüntülenen konu başlıklarını görebilecek.
Diğer Meta sosyal medya platformlarında da gelecek yıl “Teen Accounts”un kullanıma sunulması hedefleniyor.