Mobil telefon tarifelerinin son bir yılda yüzde 300 artması ve kamu iştiraki şirketlerin dışında yıllık taahhüt uygulamasının sona erdirilmesi vatandaşın haklı tepkisine yol açtı. İki yıl önce verdiği taahhüdün sona ermesiyle yeni tarifeye geçen vatandaşlar, bir anda faturalarının 3’e katlandığını gördü. Meseleyi BTK ve mobil sektör temsilcileriyle görüştüğümüzde bu büyük artışın arka planında şu gelişmeler var:
– Eskiden tarifeler iki yıl taahhütlü yapılıyordu, şimdi ise yüksek enflasyon ortamında şirketler, ancak bir yıllık tarifeler uyguluyorlar. Birçok özel firma ise taahhütlü sözleşme yapmaya yanaşmıyor, fiyat değişimleri faturalara anlık yansıtılıyor.
– 2022’den bu yana geçen iki yıllık sürede enflasyon kümülatif olarak (enflasyon 2022’de yüzde 80, 2023’te yüzde 60 hesaplanarak) yüzde 280 arttığını gerekçe gösteren firmalar, bunu fiyatlarına yansıtmaya başladı.
– Firmalar, eğer taahhütlü sözleşme yapacaklarsa önümüzdeki yılın enflasyonunu, personel, yatırım ve işletme giderlerindeki artışı da göz önünde bulundurarak tarifelerinde artışa gidiyor.
– Bilinenin aksine BTK, mobil tarifeleri artık onaylamıyor. BTK sabit tarifeleri onaylıyor. Sabitte Türk Telekom tekel durumunda. Mobilde ise eskiden Turkcell’in pazar payı yüzde 60’lar seviyesindeydi, şimdi ise yüzde 40’lara düşmüş durumda. Mobil pazarda etkin rekabet olduğundan hareketle fiyatı operatörler kendisi belirliyor; sadece BTK’ya bildirim yapılıyor. Perakende tarifelerde rekabeti ön plana çıkaracak bir yaklaşım var.
– Bazı tüketicilerin aynı tarifeyi daha ucuza satın aldığına yönelik şikâyetler konusunda ise “Pazarlık eden daha düşük fiyata hizmeti alabiliyor. Mobil pazarda rekabet çok etkin. Numara taşıma gibi seçenekler var. Bu durumda firma müşterisini kaybetmemek için daha ucuz tarife seçenekleri ve alternatifler sunabiliyor, kampanyalar yapabiliyor.
– Konuştuğum yetkililer, tüketicinin korunması için sektörü düzenleme konusunda gereğinin yapıldığını söylüyor ancak her alanda olduğu gibi iletişim sektöründe de fırsatçılık yapanlar ya da vatandaşı zorlayacak yaklaşım sergileyenler var.
– Pandemi döneminde olduğu gibi BTK’nın fiyat artışlarını sınırlaması durumunda bu kez firmalardan, “Fiber/mobil alt yapı kurulum giderleri, personel giderleri ve işletme giderleri çok arttı. Bu fiyata bu hizmeti veremeyiz” serzenişleri yükseliyor.
Gerçek şu ki; “enflasyonda düşme eğilimi var” denilse de her alanda fiyatlar yükseliyor ve bu da vatandaşı çok zorluyor…
