31 Aralık 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak 1 Ocak 2024’de yürürlüğe giren “Bazı Elektrikli Araçların İthaline İlişkin Tebliğ” ile AB ve ülkemiz ile Serbest Ticaret Anlaşması olmayan ülkelerden ithal edilen elektrikli otomobillere ithalat aşamasında “İzin Belgesi” alınması zorunluluğu getirilmişti.
Önceki hafta yapılan düzenleme ile, şarj edilebilir (plug-in) hibrit araçlar da söz konusu tebliğ kapsamında girdi.
Cuma günü Resmi Gazete’de yayımlanan düzenleme ilişkin açıklamada bulunan Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, atılan adımın yerli araç payının korunması anlamında olumlu olduğunu bildirdi.
‘YERLİ ARAÇLARIN PAYI KORUNACAK’
Eroldu, “Son yıllarda ülkelerin rekabetçiliklerini korumak ve yerel tüketicinin güvenliğini tahsis etmek üzere dünya genelinde birçok tedbirin devreye alındığını gözlemlemekteyiz. Ticaret Bakanlığımız tarafından yayımlanarak 1 Ocak 2024’te yürürlüğe giren ve bugün kapsamı genişletilen Tebliğ’i ülkemiz tüketicisinin korunması, hizmet kalitesinin sağlanması, otomotiv sanayiinin rekabetçiliğinin gözetilmesi ve ekonomimiz açısından olumlu değerlendiriyoruz” dedi.
Eroldu, otomobil pazarında yerli araç payının geçmişte yüzde 40’a ulaştığını da hatırlatarak, “Yerli araç payının yüzde 25’e kadar gerilediği günümüzde, bu düzenleme otomobil pazarında yerli araç payının korunması ve geliştirilmesi açısından da olumlu etki yaratacaktır” şeklinde konuştu.
‘YOLCU TAŞIMAYA MAHSUS TİCARİ ARAÇLAR DA DAHİL EDİLMELİ’
Ticari araç üretiminde Türkiye’nin AB ülkeleri arasında bu sene 1’inci sıradan 2’inci sıraya gerilediğini, dünyada ise 9’uncu sırada olduğunu da kaydeden Eroldu, ticari araçların da tebliğ kapsamına alınmasının önemine işaret etti.
Eroldu, “Ticari araçların adetsel ihracatımız içindeki payı yüzde 35, ticari araç pazarındaki yerli araç payı ise yaklaşık yüzde 40 seviyesinde. Son dönemde otomotiv dış ticaret dengesindeki otomobil grubu kaynaklı bozulmanın, ticari araç üretimimizin pozitif etkisi ile desteklendiği önemli bir gerçek. Tüm bu nedenlerle, Ticaret Bakanlığımız tarafından yayımlanan tebliğ kapsamına eşya taşımaya mahsus ticari araçların da uygulamaya eklenmiş olmasını ülkemiz ekonomisi açısından önemli görüyoruz” diye konuştu.
Eroldu, eşya taşımaya mahsus ticari araçların yanı sıra önümüzdeki dönemde yolcu taşımaya mahsus ticari araçların da düzenleme kapsamına alınması gerektiği görüşünü paylaştı.
İTHALLER ARTARKEN YERLİLER AZALDI
OSD Başkanı Eroldu’nun işaret ettiği yerli araç payı, OSD’nin raporlarına göre son dönemde gerilemeye devam ediyor.
Buna göre, 2024 yılı Ocak-Ağustos döneminde otomobil satışlarındaki yerli araç payı yüzde 29, hafif ticari araç pazarında yerli araç payı ise yüzde 30 olarak gerçekleşti.
Bu veriye otomobil özelinde bakarsak, 2024 yılı Ocak-Ağustos döneminde otomobil pazarında ithalatın payı yüzde 71’i buldu.
Ocak-Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre toplam otomobil satışları yüzde 3, ithal otomobil satışları yüzde 6 artarken yerli otomobil satışları yüzde 4 oranında azaldı.
Hafif ticari araç pazarında da ithal modellerin yükselişinin devam ettiği görülüyor.
Yılın ilk 8 ayında, hafif ticari araç (minibüs + kamyonet) pazarında ithalatın payı yüzde 70 olarak gerçekleşti.
Bu dönemde, toplam hafif ticari araç satışları yüzde 9 azalırken, yerli hafif ticari araç satışları ise yüzde 45 oranında düştü. İthal hafif ticari araç satışlarında ise yüzde 25 oranında artış yaşandı.
7 BÖLGEDE 20 SERVİS AÇMA ZORUNLULUĞU
Yapılan değişikler ile birlikte adı ‘Bazı Elektrikli ve Haricen Şarj Edilebilir Hibrit Araçların İthaline İlişkin Tebliğ’ şeklinde değiştirilen yeni tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlanmasından 30 gün sonra yürürlüğe girecek.
Tebliğdeki güncellemeye göre, şarj edilebilir hibrit araç ithal eden kurumların, 7 coğrafi bölgede en az 20 yetkili servis istasyonunun ithalatçının kendisi tarafından kurulması ve Türk Standardları Enstitüsü (TSE) tarafından belgelendirilmesi gerekecek.
Elektrikli veya haricen şarj edilebilir hibrit araç bakım ve onarımından sorumlu olacak kişilerin TSE veya Meslekî Yeterlilik Kurumu tarafından münhasıran bu araçların bakım ve onarımına ilişkin bir yeterlilik belgesine sahip olması gerekecek.
Tip onayına tabi olmayan elektrikli veya haricen şarj edilebilir hibrit araçların ithalatında ise TSE tarafından düzenlenen muafiyet/kapsam dışı yazısı gümrük idarelerince aranacak.
