Orta Vadeli Program’daki (OVP) enflasyon ve büyüme tahminleri gerçekleşirse, emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenler ile 2025 yılında verenlerin emekli aylıkları arasında yüzde 32 oranında fark olacak. OVP’de 2024 yılı enflasyonu yüzde 41,5, gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) büyümesi de yüzde 3,5 olarak öngörüldü. 2024 yılı enflasyonu yüzde 45 oranında çıkarsa emekli aylıkları arasındaki fark yüzde 30,3 olacak.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
Dilekçe tarihine göre emekli aylıkları arasındaki farkı giderme konusunda Cumhurbaşkanı Yardımcılığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çalışma yürütüldüğü daha öne açıklanmıştı. Edinilen bilgilere göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı farkın giderilmesi yönündeki önerilere mesafeli bakıyor ancak çalışmanın akıbeti konusunda henüz bir açıklama yapılmadı.
“DİLEKÇEYİ KASIMDA MI VERELİM?”
Söz konusu çalışma sonuçlanıncaya kadar emeklilik dilekçesini beklemeye alan vatandaşlar, sene sonu yaklaşmaya başlayınca sabırsızlanmaya başladılar. Sabırsızlanmanın sebeplerinden biri de nereden çıktığı anlaşılamayan “Düşüşten etkilenmemek için emeklilik dilekçesinin kasım ayında verilmesi gerekir” şeklindeki bir söylenti.
Son günlerde bu konuda okurlardan çok sayıda mesaj geldi. Mesajların ortak noktası, “Düşüşten etkilenmemek için emeklilik dilekçesini kasım ayında mı vermeliyiz” oldu. Bu soruya verilecek en kısa cevap “hayır”.
Bu konudaki kafa karışıklığı yaşlılık aylığının bağlanması hükümleri ile aylığın başlama tarihine ilişkin hükümlerin karıştırılmasından kaynaklanıyor.
Kanuna göre, yaşlılık aylığı, yazılı istek tarihinden, yani dilekçenin verildiği tarihten sonraki ay başından başlatılır. Ay başı ifadesi özel sektör için ayın 1’i, kamu sektörü için 15’ini ifade eder.
Örneğin 1 – 31 Aralık 2024 tarihleri arasında dilekçe verenlerin emekli aylığı 1 Ocak 2025 tarihinde başlar. Dilekçeyi 15 Aralık – 14 Ocak 2025 tarihleri arasında verenlerin emekli aylığı ise 15 Ocak 2025 tarihinden geçerli olmak üzere başlar.
Dilekçeyi 2024 yılında verenlerin emekli aylığı hesaplanırken 2024 sonu itibarıyla kazançları yüzde 86,16 oranında artırılarak güncellenecek. Dilekçeyi 2025 yılında verenlerin emekli aylığı hesaplanırken ise yüzde 86,16 yerine enflasyon oranına göre yüzde 42,55 – yüzde 46,05 arasında değişen oranlarla güncellenecek. Bundan kaynaklı olarak da dilekçeyi 2025 yılında verenlerin emekli aylıkları daha düşük olacak.
KİM NE ZAMAN DİLEKÇE VERMELİ?
SSK (4/a) ve BAĞ-KUR’luların (4/b) 2024 yılı avantajından yararlanabilmek için dilekçeyi en geç 31 Aralık 2024 tarihinde vermesi gerekir. 4/a statüsündeki kamu işçileri ise dilekçelerini en geç 14 Ocak 2025 tarihinde vermelidir.
Emekli aylığındaki düşüşten ilk defa 4/c kapsamında çalışmaya 15 Ekim 2008 tarihinden sonra başlayanlar da etkilenecek. Örneğin daha önce SSK veya BAĞ-KUR’lu çalışması olup 15 Ekim 2008 tarihinden sonra memurluğa başlayanlardan emekliliğe hak kazananlar 2024 yılı yerine 2025 yılında dilekçe verirlerse emekli aylıkları düşük olacak. Bunların düşüşten etkilenmemeleri için, maaşını ayın 15’inde alanların en geç 14 Ocak 2025 tarihinde, maaşını ayın 1’inde alanların ise 31 Aralık 2024 tarihinde dilekçe vermeleri gerekir.
EMEKLİ SANDIĞI’NA TABİ OLANLAR ETKİLENMEYECEK
Memurluğa 14 Ekim 2008 ve daha öncesi tarihte başlamış olanlar Emekli Sandığı Kanunu’na tabi bulunuyorlar. Emekli Sandığı’na tabi olanların emekli aylıkları 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile değil Emekli Sandığı Kanunu’na göre bağlanıyor. Dolayısıyla 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi olanlar düşüşten etkilenmeyecekler.
KAMU İŞÇİLERİNİN 14 OCAK 2025 AVANTAJI
Emekli aylığındaki düşüşten etkilenmemek için söz konusu tarihlere kadar dilekçe verme hakkı bulunuyor. Emeklilik başvuruları e-Devlet üzerinden yapılabiliyor. Aşırı yoğunluktan kaynaklı herhangi bir sorunla karşılaşmamak için son günü beklemek yerine bir iki hafta önceden başvurmak düşünülebilir.
Malum kıdem tazminatı tavanı her yıl ocak ve temmuz aylarında artırılıyor. Kamu işçilerinin emeklilik dilekçesini 1-14 Ocak tarihleri arasında vermesi, kıdem tazminatı tavanındaki artıştan yararlanmalarını da sağlıyor. Bu açıdan kamu işçilerinin emeklilik dilekçelerini vermek için 1-14 Ocak 2025 tarihlerini beklemeleri avantajlı olur.
