Sümeroloji alanında dünyaca tanınan bilimsel çalışmalara imza atan Muazzez İlmiye Çığ, Mersin’de tedavi gördüğü hastanede 110 yaşında yaşamını yitirdi.
Ömrünün son günlerini geçirdiği Mersin’de bir süredir tedavi gördüğü özel hastanede yaşama veda eden Çığ, ile ilgili Kaynak yayınları tarafından yapılan açıklamada “Türkiye’nin aydınlanma mücadelesinin yorulmak ve yaşlanmak bilmeyen değerli bilim kadını, son Sümer Kraliçesi, değerli yazarımız Muazzez İlmiye Çığ’ı kaybettik. Ailesinin, okurlarının ve ülkemizin başı sağolsun” denildi.
SÜMEROLOJİ İLE NASIL TANIŞTI?
Çığ, ömrünü adadığı Sümeroloji ile tanışmasını Serkan Koç’un 2010 yılında hazırladığı bir belgeselde anlatmıştı.
Belgeselde aktarıldığına göre Atatürk’ün işareti ile 15 Şubat 1936’da öğretmen okulundan arkadaşı Hatice Kızılyağ ile birlikte trenle Ankara’ya doğru yola çıkmış ve o yolculuğu “Yaz da, yaz ne olursa olsun dedik ve kaydolduk. Sevine sevine çıktık ama dedik ki bunlar ne ki, ne sumerolojinin, ne arkeolojinin, hiçbir şey bilmiyoruz. Lojinin bir şeyi, ne ifade ettiğini bile bilmiyoruz” sözleri ile anlatmıştı. Çığ’ın, “Son Kraliçesi” olarak anıldığı Sümerler ile tanışması kadar ilginç bir anekdot da İlmiye isminde gizli.
İLMİYE ADI NEDEN KONULDU?
Gazeteci Sedef Kabaş’ın ‘Sümer Kraliçesi’yle yaptığı nehir söyleşi “Muazzam Muazzez” isimli kitapta İlmiye adının nereden geldiği bilgisi yer almıştı. Kitapta aktarıldığına göre daha doğmadan, babası “Kızıma Fransızca ve keman dersi aldıracağım” demiş. İsmini ‘ilim sahibi’ olsun diye “İlmiye” koymuş.
“ARTIK BIKTIM YAŞAMAKTAN”
Muazzez İlmiye Çığ, 104’üncü yaşını kutladığı gün verdiği röpartajda ileri yaşına değinmişti. Osmanlı’nın son yıllarına, iki dünya savaşına ve Cumhuriyet’in her dönemine tanıklık eden Muazzez İlmiye Çığ, Posta’dan Oya Çınar’a verdiği röportajda, “104 yaşında olduğumu düşündükçe şaşkına dönüyorum. Beklemiyordum. Ama artık bıktım yaşamaktan. Çok dertleniyorum. Kendimle ilgili değil ama etrafımda olup bitenler beni çok üzüyor. Çocuklarım, torunlarım için kaygılanıyorum, onlar için ödüm kopuyor” ifadelerini kullanmıştı.
Yaşamaktan bıktığını ifade etse de yaşama sevinci vermekten bıkmamıştı.
20 Haziran 2014 doğumlu Muazzez İlmiye Çığ’ın, geçen yıl ki 109. yaş gününden bir karede de tebessüm ederken görülüyor. Çığ, ömrünün son günlerini geçirdiği Mersin’in Mezitli ilçesinde Belediye Başkanı Neşet Tarhan, eşi Sembol Tarhan ile poz vermişti.
ÇIĞ’IN KEDİ SEVGİSİ
Bir hayvan sever olan Çığ’ın İnstagram sayfasında evindeki kedilerle çok sayıda fotoğrafı görülüyor. Çığ’ın eşyalarındaki kedi görselleri de dikkat çekiyor.
CUMHURİYET’İN YERİ AYRI
Çığ’ın 29 Ekim’deki İnstagram paylaşımında “Cumhuriyetimiz 101 yaşında. Ulus olarak en büyük utkumuz kutlu ve mutlu olsun” ifadelerini kullanmıştı.
HABERTÜRK’TE TEKE TEK PROGRAMINA KONUK OLMUŞTU
BAŞSAĞLIĞI MESAJLARI
Siyasilerden başsağlığı mesajları geldi:
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Türk kültürüne ve tarihine eşsiz katkılar sunmuş, Sümerolog, arkeolog ve dilbilimci Muazzez İlmiye Çığ’ın vefatını derin bir üzüntüyle öğrendim. Ömrünü insanlık tarihinin en eski izlerini aydınlatmaya adamış bu değerli bilim insanımız, araştırmaları ve eserleriyle nesiller boyu hatırlanacaktır. Kendisine Allah’tan rahmet, ailesine ve tüm sevenlerine sabır diliyorum.Türk bilim dünyasının başı sağ olsun.” dedi.
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu: Ülkemizin kıymetli bilim insanlarından, Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ’ın vefat haberini aldık. Kendisine Allah’tan rahmet; ailesine, bilim dünyasına, öğrencilerine başsağlığı dilerim.
MUAZZEZ İLMİYE ÇIĞ’IN HAYATI
Anne ve babası Türkiye’ye göç etmiş Kırım Tatarları olan Çığ, I. Dünya Savaşı’nın başlamasından birkaç hafta önce, 1914 yılında Bursa’da doğdu.
1919’da, beş yaşındayken, Yunan Ordusu’nun İzmir işgali sırasında, öğretmen olan babası ailesini Çorum’a taşıdı. Çığ burada ilköğrenimini tamamladı ve Fransızca ile keman dersleri aldı. 1926’da Bursa Kız Muallim Mektebi’ne girdi ve 1931’de mezun oldu.
1936’da Ankara Üniversitesi’nde Hititoloji bölümünde eğitimine başladı ve 1940’ta mezun oldu. İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde çalışmaya başlayan Çığ, Sümer, Asur ve Hitit uygarlıkları üzerine uzmanlaştı. Özellikle Sümer tabletlerinin çözümlenmesi ve yayınlanmasında önemli katkılarda bulundu.
Muazzez İlmiye Çığ, aynı zamanda laiklik ve kadın hakları savunucusuydu. Çalışmaları ve yazılarıyla tanınan Çığ, birçok kitap ve makale yayımladı.
Muazzez İlmiye Çığ’ın en önemli eserlerinden biri, Sümer tabletlerinin çözümlenmesi ve yayınlanması üzerine yaptığı çalışmalardır.
Özellikle “Sümerlilerde Tufan, Tufan Hikayeleri ve Nuh Tufanı” adlı kitabı büyük ilgi görmüştür. Bu eser, Sümer mitolojisi ve kültürü hakkında derinlemesine bilgi sunar ve Çığ’ın uzmanlık alanındaki önemli katkılarından biridir.
ESERLERİ
Kur’an İncil ve Tevrat’ın Sümer’deki Kökeni (1995), Sümerli Ludingirra- Zaman Tüneliyle Yolculuk (1996), İbrahim Peygamber – Sümer Yazılarına ve Arkeolojik Buluntulara Göre (1997), İnanna’nın Aşkı / Sümer’de İnanç ve Kutsal Evlenme (1998), Zaman Tüneliyle Sümer’e Yolculuk (1998), Hititler ve Hattuşa / İştar’ın Kaleminden(2000), Gılgameş / Tarihte İlk Kral Kahraman (2000), Ortadoğu Uygarlık Mirası (2002), Ortadoğu Uygarlık Mirası 2 (2003), Sümer Hayvan Masalları (2003), Bereket Kültü ve Mabet Fahişeliği (2004), Vatandaşlık Tepkilerim (2004), Atatürk Düşünüyor (2005), Sümerlilerde Tufan / Tufan’da Türkler (2008)
*Haberin görseli AA tarafından servis edilmiştir.
