Türkiye’de şiddetli hava olaylarının bilançosu ağırlaştı, Şırnak’ta yıldırım düşmesi sonucu 2 insan hayatını kaybetti, 1’i ağır 6 yaralı var.
Yağmur kuvvetli yağarken belki hatırlaması zor olabilir ama ağaç diplerinden uzak durmalıyız, kara üzerine düşen yıldırımların yüzde 92’si ağaçlar ve uzun cisimlere isabet ediyor. Şimşekli ve gök gürültülü bir havada ağaçlardan, direklerden (Aydınlatma, elektrik, tabela direkleri) uzak durmak gerekiyor.
Karadeniz’de ise birikim yapan yağışlar artık toprak kayması, heyelan tehlikesi yaratıyor. Üstelik bölgede kuvvetli yağmur 2 gün daha sürüyor, bu gece Zonguldak-Bartın-Kastamonu boyunca sel tehlikesi var.
Gece saatleri yaklaşırken yağış ağır ilerleyen ve kuvvetli bir halde Zonguldak kıyılarından itibaren Batı Karadeniz’e sokulacak. Bu sırada Rize-Trabzon arasında da kuvvetli yağmur bekleniyor.
Gece Karadeniz’in iki ucunda da sel tehlikesine karşı akarsu ve dere yakınlarında bulunmamakta yarar var. Bu kuvvetli yağışların 24 Eylül Salı günü önce Batı Karadeniz’de, 25 Eylül Çarşamba ise Doğu Karadeniz’de kesilmesini bekliyoruz.
İstanbul’da hava serinledi, sabah ve gece saatleri hissedilen 22°C ve bu serin hava uzun kollu giysiler istiyor. Pazartesi öğle saatleri lokal yağmur geçişleri görülebilir. Salı gününden itibaren İstanbul yeniden 25-26°C gündüz sıcaklıklarına çıkıyor.
Ekim ayı başından önce yeni yağmur ihtimali pek yok, şehirde haftaya (Türkiye genelinde olduğu gibi) güneşli ve sakin rüzgarlı hava yaşanır. Bu durum hava kirliliğini biraz arttıracaktır, etkisine gireceğimiz yüksek basınç alanı, büyük şehirlerde hava kalitesini hissedilir biçimde düşürür.
Marmara’da pazartesi öğle-akşam arası yine yağmur geçişleri görülebilir, İstanbul’da kuvvetli ve uzun süren bir yağış beklenmiyor.
Ankara’ya haftanın ilk günü tahmini öğle saatleri yağmur düşebilir, salı gününden itibaren ise güneşli günler başlıyor. Ankara hafta içi yeniden ısınıyor ve bu serin hava, yerini 25°C’lere bırakıyor. 1-2 Ekim tarihine kadar İç Anadolu genelinde sıcaklıklar mevsim normallerinin 2-3°C üstünde seyredecek.
İzmir’de güneşli günler sürüyor, yeni haftada biraz ısınma var. Gündüz sıcaklıklar yeniden 30°C’yi zorlayacak, Antalya-Adana hattında da güneşli ve sıcak bir hafta olacak. Adana’da yaşanan şehir selinin ardından, yağışlı hava yeni haftada Doğu Akdeniz’den ayrılıyor.
Türkiye’de özellikle Karadeniz sahil yolunda, kıyı ilçelerdeki evlerde, fındık bahçelerinde ve çeşitli arazilerde büyük maddi hasar oluştu. Bu gece ve yarın yine Batı ve Doğu Karadeniz’de olası seller, yeni hasarlar söz konusu. Sellerde kaybedilen canlar, büyük emekle oluşturulan yollar, köprüler, dere kıyısında, bazen derenin içinde sürüklenen evler Karadeniz’de bitmiyor, tükenmiyor. Milli servet heba oluyor. Ayrıca özellikle Doğu Karadeniz’de erozyon sonucu önemli miktarda toprak kayboluyor.
Bu yıl mevsim normallerinden 3-4°C daha sıcak olan denizlerde su, buhar olup hızla yağmak istiyor. Bu aceleci yağmurlara, sağanaklara yakın gelecekte yine maruz kalırız. Türkiye’de bir kıyı merkezinde yaşıyorsak, su baskını ve sel yaşama ihtimalimiz her yıl söz konusudur.
Bu hasar birikiminin yavaşlatılması gerekir çünkü ısınmanın yavaşlamaya niyeti yok. Yeryüzünü bilimsel yöntemlere bağlı kalıp dizayn ederek hasarı küçültmek, şu an yapabileceğimiz en iyi şey olur.
Fotoğraflar: AA